Kun je leven zonder thuis?

Mijn eerste thuis

Mijn ouderlijk huis in Amersfoort, waar ik woonde tot mijn negentiende, was een veilige haven om in op te groeien. Ik had er mijn eigen kamer, waar ik mezelf lekker kon terugtrekken. Er was een fijne tuin om in de zomer te relaxen en in de winter sneeuwpoppen te maken. We hadden een grote hoekbank waar een hoop mensen konden zitten tijdens verjaardagen, in de knusse woonkamer waar we als gezin veel tijd samen doorbrachten. Waar veel is gelachen, gepraat, gepuberd, geknuffeld, gehuild en gedanst. 

Mijn zus en ik speelden veel met de buurtkinderen: van voetballen tot stoepranden en van tikkertje in het moeras tot knikkeren. Vlakbij was de korfbalvereniging, waar ik drie keer in de week bezweet aan kwam omdat ik toch weer te laat was weggegaan. De buurt zelf lag bij een mooi bos, met daarnaast een enorm grasveld en in het verlengde daarvan een vijver waar we vroeger elke winter op schaatsten. En binnen vijftien minuten fietsen was ik in het pittoreske, middeleeuwse centrum van Amersfoort. 

Nadat ik op kamers ging in Leiden ben ik nog lang elk weekend terug naar huis gegaan. Later werd dat minder, maar toch minstens elke maand. Het bleef mijn fijne, warme thuis. Totdat mijn ouders uit elkaar gingen, en het huis werd verkocht. Ik weet nog dat wegreed in de trein, en besefte dat ik nooit meer terug zou komen in dat huis. Vanaf dat moment moest ik een nieuw thuis voor mezelf creëren. 

Een vaste plek

Hoe doe je dat? En wat betekent het eigenlijk om je ergens ‘thuis’ te voelen? Ik denk dat het in ieder geval een plek is waar je je veilig en geborgen voelt. Waar je op terug kan vallen en tot jezelf kan komen. Dat had ik gelukkig ook in Leiden, namelijk in de vorm van een vijftienkoppig studentenhuis. Daar heerste een bijzonder soort familiegevoel, ondanks de muizen die ‘s nachts over het vieze aanrecht liepen, de plakkerige vloer en de wc’s die soms een maand niet werden schoongemaakt. Of juist daarom.

Maar ook toen ik uiteindelijk in m’n eentje ging wonen, creëerde ik mijn eigen thuis. Eerst verhuisde ik naar een studentenstudio op de zevende verdieping, klein maar gezellig, met grote ramen op het zuidwesten die elke avond zicht gaven op de mooiste zonsondergangen. Twee jaar later maakt ik van mijn iets grotere studio in Den Haag ook helemaal mijn plek. Mensen die langs kwamen zeiden vaak dat ze mijn ‘energie’ in de ruimte en de inrichting konden zien. 

En dat is niet gek, denk ik. Als je een woonruimte inricht, stop je er ook iets van jezelf in. Aan de andere kant haal je die bezieling ook weer weg als je zo’n plek verlaat, zoals ik ervaarde in mijn ouderlijk huis. Zodra de spullen en ons gezin eruit waren, stopte het huis ook met mijn thuis te zijn. Op dezelfde manier is mijn studentenhuis, ‘Klik 13’, niet meer mijn veilige haven om naar terug te keren. Maar kan ik nog wel dat gevoel terughalen, bijvoorbeeld als ik terugdenk aan de keren ik met mijn huisgenoten op de bank een bordje pasta pesto verorberde achter de tv, een Argus-biertje in de hand. Of mijn studio in Den Haag, waar ik 's ochtends vaak op de galerij een dampende koffie dronk in het zonnetje. 

Het thuisgevoel lijkt dus gebonden aan een plek, hoewel je de bezieling er zelf aan geeft. Maar wat nu als je geen plek hebt om er je thuis van te maken? 

Thuis in de wereld

Ik ben nu al bijna zeven maanden zwerver, digital nomad, of hoe je het ook wil noemen. Ik weet altijd een slaapplek te vinden, maar die verandert wel minstens elke week. Steeds weer pak ik mijn tassen in, en weer uit, en weer in, en weer uit… Vroeger zou ik daar niet blij van zijn geworden. Ik heb altijd veel waarde gehecht aan mijn eigen ruimte, een plek waar ik even helemaal alleen kon zijn. Waar ik me veilig en geborgen voelde. Is die behoefte aan een eigen thuis ineens weg, of onderdruk ik die?

Nee, geen van beide. Ik heb namelijk wel een thuisgevoel, en ik voel me geborgen en veilig, maar niet omdat ik ergens op een vaste plek woon. Dat thuisgevoel vind ik namelijk in alles om me heen. Wanneer ik in mijn eigen kracht sta en me van daaruit verbind met de wereld, dan maakt het eigenlijk helemaal niet uit waar ik ben. Die wereld blijkt dan namelijk eigenlijk heel vriendelijk en veilig. En dat geeft een thuisgevoel dat sterker en onvoorwaardelijker is dan alle soorten thuis die ik hiervoor heb gehad. 

Door dat gevoel verbind ik me makkelijk met mijn omgeving: van objecten en de natuur, tot de sfeer en de mensen die er zijn. Zolang ik gegrond blijf in mezelf, kan ik me snel ergens thuis voelen. En daardoor is het ook niet zo'n probleem om van plek naar plek te reizen: eigenlijk blijf ik namelijk constant op één plek, en dat is deze mooie aardbol. 

Hoewel, niet élke plek voelt meteen goed. Bijvoorbeeld tijdens mijn eerste workaway in Spanje, toen ik merkte dat er een negatieve sfeer hing. Daar ben ik gevoelig voor, dus is het voor mij een uitdaging om me daar niet door te laten beïnvloeden. Dat is nog een leerproces. En vind ook dat ik dan mag zeggen: het lukt me hier even niet om me thuis te voelen, ik ga weer verder. Tsja, je kan niet alles hebben. 

Maar, goed nieuws dus: je kunt je eigen thuisgevoel creëren, waar je ook bent. Los van een concrete plek. Gewoon door in je eigen kracht te staan en te verbinden met de wereld om je heen. Simpel, toch!? 

Vooruitzicht
Ondertussen gaat mijn tocht verder! Ik heb enorm veel zin om weer op avontuur te gaan, of eigenlijk mijn huidige avontuur voort te zetten. Ik heb een auto gekocht om makkelijker te reizen en wat meer spullen mee te nemen, en rij eind december richting het zuiden. In m’n eentje deze keer - hoewel ik Jasper waarschijnlijk wel ergens in Spanje of Portugal tegenkom. Een van mijn eerste vooruitzichten is tien dagen in een huisje in Bretagne vertoeven, om op iemands hond te passen. Middenin de natuur, heerlijk. En daarna… alles ligt open!

Hasta la proxima vez!